8️⃣نگین عبدالملکی دانشجوی ۲۱ ساله اهل قروه در جریان اعتراضات مردمی در شهر همدان توسط نیروهای امنیتی با ضربات متعدد باتوم کشته شد. هه‌نگاو دوهفته پس از مرگ از این حادثه مطلع و برای اولین بار اطلاع رسانی می‌کند.

8️⃣در تجمع بزرگ و بی‌سابقه ایرانیان در برلین که ۲۲ اکتبر برگزار شد، فریبا بلوچ، فعال حقوق بشر بلوچ، در یک سخنرانی، درباره وضعیت سیستان و بلوچستان و «جمعه خونین» زاهدان صحبت کرد و با اشاره به ظلم‌هایی که به بلوچ‌ها شده است، خطاب به حکومت ایران گفت: لباس عزایی که به خاطر جمعه خونین بر تن ما کردید، لباس رزم ماست و فردای آزادی، روز دادخواهی، ما مثل شما حکم نخواهیم کرد.

8️⃣دانشجویان دانشگاههای شریف و امیرکبیر با وجود مخالفت‌های حراست، سلف غذاخوری دختران و پسران را مختلط ساختند.

8️⃣اتاق بازرگانی تهران: قطعی و فیلترینگ اینترنت در یک ماه اخیر، مجموعا ۸۰ هزار میلیارد تومان به کسب و کارها خسارت زده است.

8️⃣یک دانشجوی دانشگاه تهران خودکشی کرد. قاضی محمد شهریاری در این باره گفت: صبح امروز در تماس با قاضی کشیک یک مورد حلق آویز در خوابگاه دانشگاه تهران گزارش می‌شود که با حضور قاضی در صحنه و انجام تحقیقات اولیه مشخص می‌شود یک دانشجوی ارشد رشته معماری خود را حلق آویز کرده است.

8️⃣سلمان رشدی، نویسنده کتاب «آیه‌های شیطانی» از حمله ماه اوت زنده ماند اما بینایی یک چشم خود را از دست داده و یک دست او نیز از کار افتاد.

8️⃣ایران هک‌شدن ایمیل‌های شرکت تولید و توسعه انرژی اتمی را تایید کرد. طبق این بیانیه، انتشار محتوای ایمیل‌ها پس از «دسترسی غیرمجاز از مبدا یک کشور خارجی مشخص به سامانه پست الکترونیک» شرکت مزبور انجام شده است.

8️⃣در حالی که تمام دنیا تصاویر لحظه کشته شدن عزاله چلاوی در آمل را دیدند، رئیس پلیس اداره آگاهی مازندران فیلم منتسب به کشته شدن او را طبق معمول «تقطیع شده» و فاقد «صحت» دانست.

8️⃣پدیده خورشید گرفتگی روز سوم آبان ماه به وقت جهانی از ساعت ۹ صبح از شمال اروپا (جزیره ایسلند) آغاز و در ساعت ۱۳ در شمال اقیانوس هند به پایان می‌رسد. از کل این خورشید گرفتگی ۴ ساعته، ۲:۲۲ آن در ایران قابل رویت است.

8️⃣یک کارشناس مسکن در گفت‌وگو با ایسنا: به دلیل رکود فعالیت‌های عمرانی و ساختمانی درصدی از مهندسان، راننده تاکسی‌های اینترنتی شده‌اند. رکود بازار مسکن باعث شده بسیاری از واحدهای لوکس و لاکچری در تهران و شمال کشور، زیر قیمت عرضه شده و مشتری برای آنها نیست. بسیاری از ویلاها در شمال ۵۰ درصد زیر قیمت دو سال قبل به فروش می‌رسد./ میانگین قیمت مسکن در منطقه پرتقاضای شرق پایتخت در معاملات نیمه امسال به ۴۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید اما بررسی قیمت فایل‌های موجود بازار مسکن نشان می‌دهد در برخی مناطق قیمت واحدهای فروشی تا دو برابر این مقدار نیز پیشنهاد شده است.

7️⃣گروه هکری «بلک ریوارد» اعلام کرد که سامانه داخلی ایمیل‌های شرکت تولید و توسعه انرژی اتمی ایران را نیز هک کرده‌ است. این گروه عکسی از سامانه داخلی شرکت تولید و توسعه انرژی اتمی منتشر کرده که در آن طی ایمیلی ۲۴ ساعت به جمهوری اسلامی فرصت داده‌ تا زندانیان سیاسی را آزاد کند، در غیر این صورت تمام اطلاعات را منتشر خواهند کرد.

7️⃣سخنان مولانا عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان در خصوص مسئولیت خامنه‌ای در کشتار مردم زاهدان از لحاظ حقوقی بسیار حائز اهمیت است. مولانا عبدالحمید در این سخنان بی سابقه شخص خامنه‌ای را در قبال این کشتار مسئول دانست.

7️⃣کریم سجادپور، عضو موسسه کارنگی: گروهی از فعالان تعدادی از پایانه‌های دریافت‌ اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را به ایران فرستاده،‌ شواهد حاکی از کار کردن آن است و قرار است این فعالیت تقویت شود.

7️⃣رضا اصلان، عضو هیات مشاورین سازمان نایاک، در ویدیویی از کناره‌گیری خود از این سازمان خبر داد. او گفت نام نایاک با چنان بار منفی همراه شده، که امکان ارتباط برقرار کردن با مخاطبان را در این «برهه تاریخی» ناممکن می‌کند.

7️⃣نرگس اسکندری شهردار فرانکفورت: اتحادیه اروپا باید تمام روابطش را با ایران قطع کند.

7️⃣ند پرایس از دریافت اطلاعاتی خبر داد که بر اساس آن روسیه می‌خواهد از ایران موشک بالستیک بخرد.

7️⃣تجمع اعتراضی هزاران تن از ایرانیان در برلین آلمان و همینطور در شهرهای ملبورن، سیدنی و بریزبن استرالیا و آکلند نیوزلند خبرساز شد. این تجمعات در سایر کشورها نیز برپا خواهد شد.

7️⃣جمعی از کسبه و بازاریان در شهرهای مختلف کردستان، البرز و تهران، در حمایت از اعتراضات مردمی دست به اعتصاب زده و از انجام فعالیت های روزمره شان امتناع کردند.

7️⃣فرشته تابانیان،‌ وکیل عباس دریس،‌ از بازداشت‌شدگان اعتراضات سراسری آبان ۹۸ در ماهشهر، از ابلاغ محکومیت او به اعدام با اتهام «محاربه» خبر داد. این وکیل دادگستری در توییترش نوشت که محسن دریس، برادر عباس دریس تبرئه شده است.

7️⃣اعضای خانواده رامین فاتحی، از معترضان دستگیر شده در سنندج، می‌گویند او زیر شکنجه‌ اداره اطلاعات سنندج جان باخته‌ است.

7️⃣بهروز محبی نماینده سبزوار: صریحاً می‌گویم واتس‌اپ و اینستاگرام رفع فیلتر نخواهد شد. طرحی در مجلس داریم که با آن تاوان دروغ گفتن را بالا می‌بریم.

7️⃣«کلاب هاوس» هم فیلتر شد!

7️⃣گروه ویژه اقدام مالی (FATF) حضور ایران در فهرست سیاه این گروه را تمدید کرد.با خروجش پاکستان اکنون ایران، کره شمالی و میانمار تنها کشورهای جهان هستند که در فهرست سیاه قرار دارند.

7️⃣«هانیه رستمیان» نخستین سهمیه ایران در المپیک پاریس را کسب کرد.

7️⃣سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، را متهم به «هیجانی کردن» جوانان کرد و هشدار داد: «ممکن است برایتان گران تمام شود.»

7️⃣مدیرکل روابط منطقه کردستان عراق با ایران اعلام کرد که ساکنان این منطقه می‌توانند بدون دریافت روادید به ایران سفر کنند./ این امکان برای ایرانیان فراهم نیست.

7️⃣کارکنان کارخانه شکلات‌سازی آیدین، در محوطه این کارخانه تجمع کردند. ‌

7️⃣آیدا راستی قلاتی شهروند بهایی که حدود ۲۰ روز پیش در خانه خود بازداشت شده و در حال حاضر در زندان اوین زندانی است از ملاقات با خانواده و حق وکیل محروم شد.

7️⃣گروه هکری «بلک‌ریوارد» برخی از داده‌های مربوط به شرکت تولید و توسعه انرژی اتمی ایران را منتشر کرد.به گفته این گروه،‌ اسناد منتشرشده حاوی قراردادها، زمان‌بندی‌های مدیریتی و عملیاتی نیروگاه بوشهر،‌ مشخصات و فیش‌های حقوقی کارکنان و ویزاهای متخصصان ایرانی و روسی نیروگاه بوشهر است.

7️⃣رسانه‌‌های آلمان اعلام کردند که تعداد حاضرین تجمع بی‌سابقه و بزرگ ایرانیان در برلین بیش از ۸۰ هزار نفر تخمین زده شد./ حامد اسماعیلیون: درخواست ما برای تحریم و اخراج عوامل خونشویی و لابی‌گری برای جمهوری اسلامی است. با نوکیسگان جمهوری اسلامی همان کاری را کنید که با نوکیسگان پوتین کردید.

7️⃣صدا و سیمای جمهوری اسلامی تظاهرات امروز برلین را به معترضان آلمانی و ایرانیان فریب خورده ربط داد که به دلیل کمبود و گرانی سوخت به خیابان ها آمده اند و تعدادشان را ۱۰هزار نفر تخمین زد.

7️⃣مردم معترض زاهدان، پس از برگزاری نمازجمعه، بار دیگر به خیابان‌ها آمدند و علیه حکومت جمهوری اسلامی تظاهرات کردند.

7️⃣حیدری نماینده مردم خوزستان در مجلس و عضو خبرگان رهبری گفت: اینکه در خوزستان و به ویژه مناطق عرب نشین آن خبری از اغتشاشات نبود، دو دلیل واضح دارد، اول اینکه نسبت بالای دینداری و تعصب نسبت به دین، خانواده و حجاب این مردم است. دلیل دوم آن است که مطالبات اغتشاشگران از روی شکم‌های سیر آنهاست و از این جهت مردم خوزستان مطالبات واقعی و مهم‌تری دارند که حتی وقت فکر کردن به خواسته‌های اغتشاشگران را ندارند.‌‌

‌7️⃣اداره کل کنسولی وزارت امور خارجه: با توجه به تشدید درگیری‌های نظامی و افزایش ناامنی در اوکراین، به کلیه اتباع ایرانی موکداً توصیه می‌شود از سفر به این کشور خودداری كنند. به کلیه اتباع ایرانی مقیم اوکراین توصیه می‌شود جهت حفظ جان و امنیت خود خاک این کشور را ترک كنند.

7️⃣کانون نویسندگان ایران در بیانیه‌ای نوشت: هجوم نیروهای امنیتی به مدرسه و زندان و ضرب و جرح و قتل کودکان و زندانیان، فاجعه‌ای فراتر از کشتار معترضان در خیابان‌هاست.

7️⃣طبق اطلاعات رسیده، فدراسیون کوهنوردی پیش از اعزام الناز رکابی به مسابقات قهرمانی آسیا در کره جنوبی از او چکی یک میلیارد تومانی و سند خانه به ارزش ۱۰ میلیارد تومان با وکالت محضری گرفته بود. او پس از بازگشت به زنجان جدا از خانواده‌اش در حبس خانگی به سر می‌برد.

7️⃣سردار علی‌اکبر پورجمشیدیان، معاون هماهنگ‌کننده نیروی زمینی سپاه: آنهایی که در خیابان روسری از سر می‌کَنند بدانند با چهار تا در آوردن روسری خدشه‌ای به انقلاب وارد نمی‌شود. در عراق دیدید که‌ چگونه زنان مسیحی و ایزدی را به فروش بردند؟ اگر این امنیت برای ایران نبود شما را هم به فروش می‌گذارند.

7️⃣علی رغم اعلام بیش از ۳۰ خبرنگار بازداشتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مدعی شد که این افراد تعدادشان زیاد نیست و حوزه معاونت مطبوعاتی و دستگاه های امنیتی مامور رسیدگی به پرونده این افراد هستند.

7️⃣ابراهیم فیاض، عضو هیات علمی دانشگاه تهران: برخی جوان ها از دانشگاه و دانش متنفرند، چون می گویند پشت تحصیل بیکاری است. برای جوانان امکان ازدواج و مسکن ۲۰ متری فراهم کنید، آرام میگیرند، حتی اگر در آن فقط بتوانند نان و ماست یا نان و پنیر بخورند، مسئله حل میشود.

7️⃣انگلیس به تکواندوکاران ایران برای حضور در سومین مرحله از رقابت‌های گرندپری در سال ۲۰۲۲ ویزا ندادن.

7️⃣واشنگتن‌پست: برخی از اسناد محرمانه‌ای که اف‌بی‌آی در عمارت دونالد ترامپ در «مار-ئه-لاگو» در ایالت فلوریدا کشف کرد شامل برخی اطلاعات حساس درباره ایران و چین بود.

7️⃣احمد خاتمی: قوه قضائیه طوری با اغتشاشگران برخورد کند که دیگر کسی هوس اغتشاش نکند.

7️⃣آتنا دائمی: خورین نام زندانی ست در بیابان های ورامین که به قتلگاه معروف است و هیچ امکاناتی برای زندانیان ندارد، نیمه شب یکشنبه ۲۴ مهر سه اتوبوس از مردان بند ۷ زندان اوین با تدابیر شدید امنیتی به این زندان منتقل شده اند و جانشان در خطر است.

7️⃣مسیح علی‌نژاد اعلام کرد با همکاری یک شرکت حقوقی اسپانیایی، برای تعلیق فوری فدراسیون فوتبال ایران از فیفا و محروم کردن تیم ایران از بازی‌های جام جهانی ۲۰۲۲، یک تقاضای رسمی به فیفا ارائه شده است.

7️⃣محمدرضا جلایی‌پور در پیامی از زندان اوین خبر داده که مسئولان زندان اوین قصد دارند به اجبار او را به همراه علی یونسی، امیرحسین مرادی از اندرزگاه ۴ اوین به اتاقی مجزا منتقل کنند. وی گفت احتمال دارد بعدا مصطفی تاج‌زاده و سیامک نمازی را هم به این اتاق منتقل شوند.

7️⃣علی مرادخانی مشهور به «شیخ علی تهرانی» روحانی مخالف حکومت اسلامی و همسر «بدری حسینی خامنه‌ای» «خواهر سیدعلی خامنه‌ای» درگذشت. او همزمان با جنگ ایران و عراق در بغداد ساکن شد و به طور علنی علیه جمهوری اسلامی موضع‌ گرفت. شیخ علی تهرانی سال ۱۳۷۴ به تهران بازگشت و به ۲۰ سال زندان محکوم شد، اما در سال ۸۴ از زندان آزاد شد و پس از آن اظهارنظر و یا فعالیت سیاسی نکرد.

7️⃣لیز تراس، نخست‌وزیر بریتانیا و رهبر حزب محافظه‌کار بعد از تنها ۴۵ روز پیروزی در انتخابات داخلی حزب محافظه‌کار، از مقام خود استعفا داد.

7️⃣احمد علیرضابیگی، نماینده مجلش حضور کودکان در سرکوب معترضان را تایید کرد و به رویداد۲۴ گفت: «ممکن است بسیج کودکان را به خیابان آورده باشند؛ چون آن‌ها تابع قوانین یگان ویژه نیستند. کسانی که کودکان را به خیابان می‌آوردند، نگاهشان به ماجرا مثل زمان جنگ ایران و عراق است»

7️⃣دکتر فیروز نادری: وقت پول درآوردن از جیب مردم نیست. متوجه شدم که ترمینالهای استارلینک را در بازار سیاه ایران ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار می‌فروشند. آنطور که می دانم گروههایی که ترمینالها را به منطقه فرستاده اند، آنها را اهدا کرده اند بعلاوه حق اشتراک پرداخت شده است.

7️⃣محمد موسوی، ستاره والیبال ایران، از ممنوع الخروج شدنش خبر داد و نوشت: «ما سرزمینمون رو دوست داریم، تا الان جایی نرفتیم، الان هم جایی نمی‌ریم. نیاز به ممنوع الخروج شدن نیست، چون هیچ جا خونه آدم نمیشه.»

7️⃣نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و عالیه مطلب زاده، فعال حقوق زنان، محبوس در زندان اوین، از برقراری تماس تلفنی با خانواده خود محروم شدند.

7️⃣دولت کانادا در دو بسته تحریمی اخیر که علیه ایران وضع کرده پنج رسانه ایرانی و اسامی برخی از افراد فعال در حوزه اطلاع‌رسانی و رسانه را در فهرست ممنوعیت‌ قرار داد. «خبرگزاری تسنیم»، «روزنامه کیهان» و «نورنیوز» و حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان، علی رضوانی، خبرنگار صدا و سیما، پیمان جبلی، رئیس صدا و سیما نیز از جمله افرادی بودند که تحریم شدند.

7️⃣شورای اتحادیه اروپا "محمد حسین باقری (رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران)، سید حجت الله قریشی (مسئول تامین، تحقیقات و امور صنعتی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح)، سعید آقاجانی (فرمانده پهپاد نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) و صنایع هوایی شاهد"را با ادعای واهیدخالت در تحویل پهپاد به روسیه تحریم كرد./ دارایی های افراد و موسسه تحریم شده مسدود و شرکت ها و شهروندان اتحادیه اروپا از مراوده مالی با آنان ممنوع شدند./ اشخاص حقیقی تحریم شده حق سفر به کشورهای عضو را نداشته و ورود یا گذر آنها به این کشورها ممنوع است.

7️⃣جلال محمودزاده نماینده مهاباد در مجلس گفت: یکی از شعارهای انتخاباتی ابراهیم رئیسی ایجاد یک میلیون شغل بود. اما پس از یک سال ۱۰ میلیون شغل از دست دادیم. وی اختلال گسترده در اینترنت را عامل از دست رفتن ۸ میلیون شغل دانست. جمهوری اسلامی در پی هر اعتراضی، اینترنت را محدود می‌کند.

7️⃣سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: ایالات متحده به این نتیجه رسیده که پرسنل نظامی ایران در کریمه حضور دارند و به ارتش روسیه کمک می‌کنند تا پهپادهای ایرانی را به کار بگیرند.

7️⃣مراسم قرعه کشی رقابت های کشتی آزاد زیر ۲۳سال جهان، برگزار شد و در وزن ۷۹ کیلوگرم، محمد نخودی در دور نخست به حریفی از اسراییل برخورد کرد. مطابق معمول و در ادامه سیاست عدم رویارویی با ورزشکاران اسرائیل، احتمالا تخودی فردا با کمی اضافه وزن، در وزن کشی از دور مسابقات کنار خواهد رفت. این سومین ورزشکار ایرانی قربانی این سیاست جمهوری اسلامی در یک ماه گذشته است.

در بحبوحه اعتراضات سراسری مردم به خاطر کشته شدن مهسا امینی 22 ساله توسط گشت ارشاد نیروی انتظامی در تهران، دخترکی دیگر قربانی تجاوز فرمانده نیروی انتظامی چابهار شد و آتش خشم مردم ایران را شعله ورتر کرد.

مولانا نقشبندی یکی از امامان جمعه اهل تسنن بلوچ، رسانه مجازی را وسیله ای قرار داد تا صدای صداقت فاجعه را به گوش جهان برساند. اتفاقی که باعث شد هر ایرانی با هشتگ #سیستان-و-بلوچستان-تنها-نیست حمایت خود را از مردم بلوچ نشان دهد.

اکنون با گذشت دو هفته از این فاجعه مردم زاهدان جمعه 22 مهر ماه بار دیگر در اعتراض به ظلمی که طی چهار دهه از سوی حکومت بر سرشان آور شده تجمع کردند.

همه می دانیم که سیستان و بلوچستان برای حمایت شدن به چیزی بیشتر از هشتگ نیاز دارد و آن آگاهی است. متاسفانه اکثر ما ایرانیان شناخت درستی از جغرافیا و فرهنگ هموطنان بلوچ نداریم. تا پیش از گسترده شدن فضای مجازی حتی تصور نمی کردیم سیستان و بلوچستان هم بتواند مقصد جذاب توریستی باشد.

همانطور که در بخش اول مصاحبه با هموطن بلوچ عنوان کردم، یک اشتباه سهوی مسیر گفت و گو را به سمتی برد تا استان سیستان و بلوچستان و قوم بلوچ را بهتر بشناسم. ادامه این گفت و گو را می خوانید:

*ابتدای صحبت مان، نام زادگاه شما را به سیستان خلاصه کردم و بهانه ای شد تا بیشتر آگاه مان کنید!

طبیعی است که در خصوص استان ما شناخت زیادی نداشته باشید. قبل از آنکه وارد بحث اصلی بشویم این نکته را بگویم که شخصا هیچ تعصبی روی واژه ها ندارم. معتقدم زیر چتر «قدمت و تمدن ایرانی بودن» است که باعث شده تمامی اقوام این سرزمین، طی قرن ها کنار هم زندگی مسالمت آمیزی داشته باشند.

اما برویم سراغ سیستان و بلوچستان که از بدو ورود جمهوری اسلامی ابتدا نامش تغییر کرد. سپس اتفاقاتی رخ داد که بر نگاه و از بین رفتن آگاهی مردم بومی و غیربومی تاثیر گذاشت. به طوری که اگر به جای من برخی همشهریانم با شما صحبت می کردند و آنها را سیستانی خطاب می کردید، ممکن بود ناراحت شوند.

 اگر سراغ تاریخ بروید و یا حتی نقشه ایران قبل از انقلاب را در گوگل سرچ کنید؛ متوجه خواهید شد که نام استان ما از قرن ها پیش «بلوچستان و سیستان» بوده اما رژیم که عوض شد اولین اقدامش برای ضربه زدن به هویت بلوچ این بود که جای کلمات را تغییر دهد.

*برهم زدن ترتیب این دو واژه چطور توانست اصالت و هویت بلوچ را خدشه دار کند؟

«بلوچ» عنوان پیکره بزرگی است که سیستان بخشی از آن است نه تمام آن. سیستان خود به تنهایی یکی از بزرگترین تمدنهای جهان را در خود جا داده است، و اکثریت سیستانی ها هم از قوم بلوچ هستند و بلوچستان نامی است که بر تمامی اقوام این استان احاطه دارد. همانطور که گفتم تا پیش از انقلاب نام اصلی استان ما «بلوچستان و سیستان» بود. اتفاقا اگر هم قرار بود به دلیل طولانی بودن عنوان، اسم استان را خلاصه کنند؛ بلوچستان می گفتند که همه اقوام را شامل شود.

دلیل جابجا کردن اسم هم این بود که چون نام استان طولانی بود و همه تا آخر نمی خواندند برای شان مهم بود بیشتر سیستان (که منطقه اصلی شیعه نشینان است) در زبان ها بچرخد. هدف شان هم در اصل از حذف بلوچ، حذف اهل تسنن است که درصد غالب جمعیت استان را تشکیل می دهند.

*به جز تغییر در عنوان، چه سیاست های دیگری تا کنون اعمال شده؟

در نتیجه تثبیت یک فرهنگ غلط و حذف این آگاهی حتی جوانان بومی هم دچار تعصب های نادرست شده اند. مثلا اگر به یکی از اقوام بلوچ بگویید تو سیستانی هستی ناراحت می شود و فکر می کند به بلوچ بودنش توهین شده است. از آن طرف نسل های جوان یادشان رفته که سیستان هم بخشی از قوم بلوچ است و سعی دارند هویت سیستانی بودن را از ریشه اقوام شان جدا کنند.

مشکل اینجاست که خودشان هم نمی دانند چرا نسبت به نام سیستان یا بلوچستان حساس هستند. اینها نتیجه فرهنگ غلطی است که جا افتاده و اصلاحش نیاز به زمان و اطلاع رسانی درست دارد.

متاسفانه حکومت وقتی تصمیم بگیرد چیزی را از بین ببرد از تمام قدرت خود استفاده می کند تا نگاه ها را تغییر داده و نام بلوچستان و قوم بلوچ را مهجور کند.

بیش از 8 سال است که بحث تقسیم بندی استان سیستان و بلوچستان مدام مطرح می شود. اگر استان چندپاره شود حکومت راحت تر به اهدافش می رسد اما تمام این سال ها اتحاد قومی بین مردم و تلاش نهادهای غیردولتی اجازه نداد این تصمیم عملی شود.

*این تغییرات فرهنگی چطور اتفاق افتاد؟

در کشورهای آزاد هر کس متعلق به هر قوم، نژاد و یا مذهبی باشد می تواند با حفظ حریم خصوصی اش یک زندگی عادی داشته باشد و مورد احترام واقع شود اما در جامعه ما و به خصوص استان ما سال هاست که چنین چیزی وجود ندارد. من از همان زمانی که وارد محیط مدرسه شدم و در کلاس اول ابتدایی نشستم، متوجه نگاه های معلم خود بودم که آشکارا بین دانش آموزان سنی و شیعه فرق می گذارد.

متاسفانه این نگاه از بحث مذهب هم فراتر رفته و ما به واسطه اینکه لباس بومی بر تن کنیم یا به اصطلاح لباس فارسی بپوشیم مورد قضاوت معلمان و مسئولان قرار می گیریم. جالب است بدانید در زبان بلوچ، فارسی را «پارسی» تلفظ می کنند که اتفاقا بیان درستش هم همین است اما حتی این هم در نوع رفتار مقامات بی سواد با ما تاثیر گذار است و باعث می شود که مردمِ محلی ما مورد تمسخر قرار بگیرند که چرا بلد نیستند فارسی را درست تلفظ کنند. همه این ها از کوچکی در ذهن ما ریشه گرفت و بر ما تحمیل شد که با دیگر مردم ایران فرق داریم.

*نمود بیرونی تغییرات هویتی به چه صورت بود؟

در دوره حکومت پهلوی، کشور پاکستان دانشگاهی داشت به نام «بلوچستان». آگاهی رسانی از این موضوع انگیزه ای شد تا مسئولان کشور به فکر تاسیس یک دانشگاه در استان ما بیفتند و نشان دهند مردم بلوچ از کشورهای دیگر چیزی کم ندارند. بنابراین دانشگاهی تاسیس شد که از همان ابتدا «دانشگاه بلوچستان» نام گرفت. دانشگاهی که اکنون به قطب علمی جنوب شرق ایران معروف است.

 بعد از انقلاب در راستای سیاست هایی که برای تان توضیح دادم نام این دانشگاه به «دانشگاه سیستان و بلوچستان» تغییر کرد. حتی در مقاطعی روی کارت های دانشجویی و برخی دیگر از کارت های شناسایی عبارت بلوچستان حذف شده و فقط سیستان درج می شد.

در نمونه ای دیگر، می توان به شیوه اطلاع رسانی درباره شهرهای قدیمی ایران اشاره کرد. تقریبا اکثر کسانی که به این مباحث علاقمند هستند «شهر سوخته» را می شناسند که در حوالی زابل بخشی از سیستان قرار دارد در صورتی که به استناد تاریخ مکان های دیگری در بلوچستان است که قدمتی بسیار دیرینه دارند.

 مثل قبرستانی درجالق (که از زالق زادگاه زال پدر رستم گرفته شده) ولی چون در بلوچستان جای گرفته و در بخش سنی نشین قرار دارد، دولت همین را هم برنمی تابد و سعی در کمرنگ کردن حقایق تاریخی و فرهنگی منطقه دارد. هر چند شهر سوخته برای تمام قوم بلوچ مورد تکریم است چرا که هویتی از تمدن تاریخ منطقه را به جهانیان نشان می دهد.

جمهوری اسلامی تمام همت خود را به کار گرفت تا از صفحه تاریخ، «بلوچستان و سیستان» را حذف کند. اکنون تنها اثری که از نام اصلی استان باقی مانده ساختمان قدیمی پست زاهدان است که بر سردر آن نوشته شده: «اداره ایالتی پست و تلگراف بلوچستان و سیستان»، که البته این را هم به اصرار دوستداران میراث فرهنگی به بهانه اینکه یک آثار باستانی بجا مانده از تاریخ است، توانستند تا کنون حفظ کنند.

*کمی هم از مردم و شرایط منطقه برای مان توضیح دهید.

سیستان و بلوچستان استان پهناور با جمعیتی نسبتا کم است که به جغرافیای منطقه بر می گردد. می توان گفت تعداد شهروندان تمام استان به تعداد مردم محله اکباتان تهران هم نمی رسد. بیشترین تمرکز جمعیتی استان در زاهدان است. از متوسط جمعیت دومیلیونی؛ حدود 700 هزار تن فقط در زاهدان سکونت دارند و باقی در شهرهای دیگر پراکنده اند.

*شرایط زیستی و تغییرات فرهنگی که طی تلاش چهل ساله جا افتاده چه تاثیری بر روابط مردم در استان گذاشته است؟

نگاه سیاسی که دولت بر منطقه حاکم کرده باعث شده خود مردم همدیگر را با برچسب های خاصی بشناسند. چیزی که قبل از انقلاب به ندرت  وجود داشت. امروزه بحث طوایف و قومیت ها در استان ما به شدت مهم شده است. چون دولت بر اساس قومیت ها و ارائه برخی امتیازات، مردم را تقسیم بندی کرد.

درصد قابل توجهی از مردم استان سیستان و بلوچستان سنّی هستند. همانطور که عنوان کردم  اکثر جمعیت سیستان هم اقوم بلوچ محسوب می شوند. می توان به راحتی از طریق آمار رسمی واقعی اثبات کرد که قریب به 40 درصدشان پیرو تشیع و 60 درصد اهل تسنن هستند.

 در یک قیاس کلی می توان گفت که تمامی اقوام این استان پهناور از مسلمانان اهل سنت هستند و فقط کمتر از نیمی از یک قوم را مسلمانان شیعه تشکیل می دهند.

 با این حال حاکمیت، قدرت های نظامی و سایر ارگانهای اداری  را به همین درصد کم واگذار کرده است. علی رغم جمعیت قالب سنّی ها در استان، کمتر از یک درصد شهروندان اهل سنت، صاحب مقام و منصب های مدیریتی در رده های بالا هستند. در ارگان هایی مثل نیروی انتظامی و سپاه هم اگر از اهل سنت باشند، تعدادشان انگشت شمار و در واقع نمایشی است.

*این تقسیم قدرت را عامل تفرقه می دانید؟

اول این نکته را ذکر کنم که سیستانی ها مردمی اصیل و با فرهنگ هستند که فارغ از هر مذهب و اعتقادی، نگاه شان انسانی و فراقومی است. من بهترین دوستانم اهل سیستان هستند. آنها هم از این شرایط ناراضی اند و رنج می برند. به گواه آنچه نسل های قدیم بازگو می کنند؛ پیش از انقلاب تفرقه میان سنی و شیعه در استان ما معنی نداشت اما طی این چهل سال فضای شهری و روابط میان آدم ها به طور محسوسی تغییر کرد.

جمعیت شیعه نشین سیستان بیشتر در شهر زابل سکونت دارند و امروز که همه چیز در استان ما دسته بندی شده واژه «زابلی» هم در راستای همان برچسب زدن های متعصبانه استفاده می شود.

با گذشت زمان شکاف بین  شیعه و سنی عمیق تر شد. طی این سال ها روایت هایی از دل مدارس شنیدم که متوجه شدم اوضاع از زمان کودکی ما هم بدتر شده است. مثلا حدود دو سال پیش یکی از معلمان شیعه در زاهدان دانش آموزش را وادار کرد تا به صورت همکلاسی اهل تسنن خود سیلی بزند.

این رفتارهای غیرانسانی مدام اتفاق می افتد و همه اقوام را ناراحت می کند اما مردم جرات اینکه چنین موضوعاتی را به گوش رسانه ها برسانند یا در فضای مجازی بگویند، ندارند. دست کم برای اهل سنت هرگز چنین شانسی وجود ندارد چون با اینکه جمعیت غالب استان هستند اما عملا قدرت در دست اقلیت است.

اکثر مردم استان سیستان و بلوچستان به اعتقادات مذهبی پایبندند و میان شان تندرو هم وجود دارد. این اتفاق عامل دیگری شده که مدام وقتی به یکدیگر می رسند از اصل و نسب هم بپرسند.

الان هم در میان عامه این ارتباط به خوبی وجود دارد ولی دولت به شدت تحریک کننده است. حتی از همان 40 درصد اهل سیستان هم کمتر از 10درصد به مشاغل حکومتی تن داده اند.

با این حال در جریان همین نماز جمعه خونین بسیاری از مردم خودمان می گویند که مثلا زابلی ها ما را کشتند اما این درست نیست باید بگوییم حکومت دارد همه ما را می کشد.

*فارغ از همه آنچه گفته شد به عنوان یک بومی، مردم قوم بلوچ را به ما معرفی کنید!

اگر خودتان به منطقه ما سفر کنید و حتی مدتی را کنار مردم ما بگذرانید خواهید دید که بلوچ ها واقعا مردم آرام و صبوری هستند. نوع نگاه مردان به زنان هرگز تحقیرآمیز نیست. بسیاری از طایفه ها علاقمندند دختران شان را به دنبال علم و تحصیل بفرستند اما متاسفانه به دلیل محرومیت های شدید نمی توانند چنین امکانی را فراهم کنند و ناچارند دختران را در سنین پایین شوهر دهند.

کسانی که بلوچ را بشناسند شهادت می دهند که قومی بسیار نجیب و خانواده دار هستند. هرگز خبری درباره تجاوز به گوش تان نخواهد خورد. زن های منطقه ما به شدت انسان هایی صبور و سختی کشیده اند و قطعا محرومیت ها برای زنان چند برابر سخت تر است. با این حال سکوت و تواضع دارند چون می دانند این ظلم بیش از آنکه از سمت مردان قوم باشد از حاکمیت بر سرشان آمده است.

باید تاکید کنم که همه جای دنیا انسان های خوب و بد وجود دارد و نمی خواهم بگویم ما هیچ صفات بدی نداریم فقط بدانید فرهنگ عموم جامعه بر خلاف آن چیزی است که در رسانه ها منعکس می شود.

متاسفانه سیستم آموزشی را از کودکی به گونه ای چیده اند که بچه ها به هم نگاه خصومت آمیز داشته باشند. بعد شما می بینید آنچه در رسانه ها طرح می شود این است که اکثر بلوچ ها آدم کش ، اشرار و خلافکارند.

*بارها از واژه محرومیت استفاده کردید. بر اساس آنچه تاریخ بازگو می کند این محرومیت ها پیش از انقلاب هم وجود داشت. چه عواملی شرایط را بدتر کرد؟

شرایط اقتصادی قبل از انقلاب هم خیلی برای استان ما خوب نبود و مردم آن زمان نیز در محرومیت بودند اما یک رفاه عمومی و نسبی به اقتضای زمان وجود داشت که همه از آن برخوردار بودند. از آنجا که امکانات، فرصت آموزش، تکنولوژی و پیشرفت علم به شکل امروزی وجود نداشت؛ نسبت به استان های دیگر نابرابری کمتری احساس می شد. ضمن اینکه علی رغم نارضایتی از رژیم قبلی که ممکن بود وجود داشته باشد، از طرف حکومت پهلوی به این شکل تحت فشار نبودیم.

*تقسیم بندی قدرت پیش از انقلاب چگونه بود؟

مردم فارغ از اینکه چه دین و آئینی داشتند به 3 دسته تقسیم می شدند. دسته اول حاکمان محلی بودند که هر کدام بخشی از منطقه را اداره می کردند. پسوندها و نام خانوادگی شان مشخص می کرد که از طایفه حاکم هستند یا مردم عادی. 

دسته دوم طیف دینداری بودند که اصطلاحا به آنها مُلّا یا ملازهی می گفتند. این ها افرادی عارف مسلک بودند که از سیاست، قدرت و حاکمیت دوری می کردند و بیشتر به دنبال کسب علم، ارتقای فرهنگ وسلوک عرفانی بودند. متاسفانه امروز باز هم در نتیجه سیاست های غلط جمهوری اسلامی نام مُلا خیلی خوشایند نیست و همه اولین تصوری که به ذهن شان می آید آخوندهای حکومتی است.

دسته سوم را غلام می نامیدند. این افراد غالبا پیشینه مشخصی نداشتند. جمهوری اسلامی قدرت اصلی را امروز به غلامان داده و در منطقه ما بسیاری از افرادی که به خدمت حکومت درآمده اند از این تبار هستند. در حال حاضر اکثرشان در بخش های مختلف سپاه و بسیج فعالیت می کنند.

از زمان قدرت گرفتن این افراد، آشوب های بسیاری در استان شکل گرفت. باز هم تاکید می کنم این تقسیم بندی ها خط کشی شده نیست و از خود قوم بلوچ هم افرادی را می شناسم که جذب حکومت شده اند ولی توجه داشته باشید در استانی با بیش از 80درصد جمعیت اهل تسنن، تعدادی کمتر از انگشتان یک دست به سمت مدیر کلی رسیده اند که آن هم بیشتر جنبه نمایشی دارد. این ها هیچ اختیاری از خود ندارند و فقط باید اطاعت کنند. حکومت هم قطعا از بلوچی که به آنها بپیوندد استقبال می کند چون راحت تر می توان نمایش برابری شیعه و سنی را به اجرا بگذارد.

*و اما سوال آخر این بخش. تمام ساکنین استان بلوچ هستند؟

درصد قابل توجهی از مردم، بلوچ هستند اما قوم هایی از جنوب استان خراسان که اکثریت از بیرجند هستندُ دهه ها قبل به سیستان و بلوچستان آمدند که ببیشتر به بیرجندی معروفند و تعدادشان کم نیست. حکومت همیشه سعی می کند با برچسب های زابلی، بیرجندی و بلوچ بین مردم تفرقه بی اندازد.

زمان رضاخان گروهی از اهل تسنن کردستان به استان آمدند  و یک سری یزدی های قدیم هم آن دوره به منطقه خاش کوچانده شدند. متقابلا در همان سیاست های رضاخانی یک سری از بلوچ ها به گرگان، سرخس و شیراز فرستاده شدند. بخشی دیگر از مردم بلوچ ایرانی نیز در همان دوره پهلوی اول به دلایل سیاسی در کشور عمان ساکن شدند. جالب اینکه امروزه بلوچ های ساکن آن کشور بسیار بیشتر و بهتر حمایت می شوند و در عمان اکثرا منصب های معتبر در حد وزارت دارند.

زمان های بسیار قدیم در شهر سراوان خانواده های بهایی بسیاری زندگی می کردند که اغلب از شهرهای دیگر آمده بودند. افرادی به شدت مورد احترام و دوست داشتنی که به واسطه سختگیری های حکومت یا از ایران رفتند و یا به شهرهای خود بازگشتند.

ادامه دارد...

7️⃣فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران با اشاره به بی‌خبری از وضعیت چهار روزنامه‌نگار پس از آتش‌سوزی زندان اوین نوشت دست‌کم ۱۰ روزنامه‌نگار در زمان بروز حادثه در این زندان بوده‌اند. آنتونی بلانگر، دبیرکل این فدراسیون اعلام کرد مقام‌های حکومت مسئول جان خبرنگاران در زندان هستند.

7️⃣سردار آزمون، با انتشار کامنتی زیر پست حامد اسماعیلیون، حمایت خود را از کمپین امضای نامه اخراج سفرای جمهوری اسلامی اعلام کرد. او که در روزهای گذشته بارها حمایت خود را از خیزش سراسری مردم ایران نشان داده بود، با گذاشتن علامتی به نشانه پیروزی زیر پست اینستاگرامی اسماعیلیون، بار دیگر با جنبش اعتراضی مردم اعلام همراهی کرد.

7️⃣الناز رکابی، در میان نگرانی‌هایی مبنی بر دستگیری و ممنوع‌الخروجی او اما با استقبال صدها نفر از هوادارانش وارد تهران شد. این ورزشکار در فرودگاه مجبور به مصاحبه با رسانه های حکومتی شد و اعلام کرد که همه چیز خوب بوده و هیچ مشکلی وجود ندارد.وی بدون خروج از تاکسی فرودگاه از میان هواداران گذشت. هنوز مشخص نیست او راهی منزل شده است یا به مکانی دیگر منتقل شده است.

7️⃣گوهر عشقی، مادر ستار بهشتی در حمایت از اعتراضات مردمی و زنان ایرانی حجاب اجباری خود را برداشت.

7️⃣روزنامه نیویورک‌تایمز به نقل از چند مقام فعلی و سابق آمریکایی گزارش داد که جمهوری اسلامی چند عضو سپاه پاسداران را برای کمک به روسیه جهت آموزش و برطرف کردن مشکلات مکانیکی پهپادها به یک پایگاه نظامی در کریمه فرستاده است.

7️⃣ سازمان گزارشگران بدون مرز: ایران با ۴۱ روزنامه‌نگار دربند یکی از بزرگترین زندان های روزنامه‌نگاران در جهان است.

7️⃣زارع‌پور وزیر ارتباطات: تلاش‌هایی صورت می‌گیرد تا استفاده از فیلترشکن‌ها علاوه بر غیرمجاز بودن، «جرم» شناخته شود.

7️⃣پس از جمع آوری بیلبورد‌های تبلیغاتی علی دایی، مهران مدیری و شهاب حسینی، بیلبورد‌های پژمان جمشیدی هم از سطح شهر جمع آوری و مجوز پخش تیزر‌های تبلیغاتی او هم باطل شد.

7️⃣با رای نمایندگان مجلس صولت مرتضوی، بعنوان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی انتخاب شد./ اتحادیه اروپا فروردین ۱۳۹۱ صولت مرتضوی را به دلیل نقشی که در نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی داشته‌ تحریم کرده بود./ مرتضوی در مهر ۱۳۹۲، به عنوان شهردار انتخاب شد. در ابتدا به علت این که مدرک تحصیلی (لیسانس الهیات) صولت مرتضوی با قانون انتخاب شهرداران تطابق نداشت حکم وی برای شهرداری مشهد توسط وزیر کشور امضا نشد ولی در نهایت این حکم به امضای وزیر کشور رسید./ او به دلیل تخلفات مالی و ممانعت از حسابرسی با نظر دیوان محاسبات کشور از شهرداری مشهد عزل شد و حکم انفصال از خدمت گرفت.

7️⃣مگان مارکل، همسر شاهزاده هری با پوشیدن لباسی منقش به شعار «زن، زندگی، آزادی» حمایت خود را از جنبش زنان و خیزش مردمی ایران اعلام کرد.

7️⃣پیرو توافق مقامات ایران و قزاقستان و براساس عمل متقابل، دولت ایران از تاریخ ٢٠ آبان ١۴٠١ برابر لغو ویزا برای گذرنامه‌های عادی قزاقستان به مدت ١۴ روز را اجراء خواهد کرد. قزاقستان نیز از ١٧ تیرماه ١۴٠١ رژیم لغو روادید برای اتباع ایران برقرار کرده بود.

7️⃣گروه «جوانان محلات تهران» با صدور اطلاعیه‌ای ضمن حمایت از تظاهرات ۳۰ مهرماه در برلین، از شهروندان محلات تهران و تمام شهرهای ایران خواست در روزهای شنبه و چهارشنبه از ساعت ۱۱ صبح در محلات اطراف بازار و دانشگاه‌ها و از ساعت ۱۵ در محلات مختلف کشور تجمع کنند.

7️⃣فرخنده آشوری، خبرنگار توسط نیروهای امنیتی در شیراز بازداشت شد.

7️⃣ویدیویی منتشر شده که نشان میدهد پس از این که سفارت جمهوری اسلامی در کره به رسانه‌ها اجازه مصاحبه با الناز رکابی را نداد جمعی از شهروندان ایرانی و کره‌ای مقابل خودروی سفیر و ساختمان سفارت اعتراض کردند.

7️⃣مادر فاطمه سپهری از امضاکنندگان بیانیه درخواست استعفای آیت‌الله خامنه‌ای که در خانه‌اش در مشهد بازداشت شد، می‌گوید بعد از ۲۷ روز انفرادی توانسته با دخترش صحبت کند اما خانم سپهری در وضعیتی نامساعد بوده و قدرت تکلم نداشته است.

7️⃣علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، امروز در سخنرانی در جمع « نخبگان و استعدادهای برتر علمی»، خودداری دانشجویان از رفتن به سرکلاس‌ها در پی اعتراضات جاری ایران را به «دشمنان کشور» نسبت داد. وی با اشاره به مهاجرت نخبگان از ایران، آنها را «ناشکر» خواند و گفت «اینها در اینجا رشد می‌کنند، وقتی نوبت ثمردهی می‌رسد می‌روند میوه‌شان را به دیگری می‌دهند. گاهی می‌روند پیچ و مهره‌ استکبار جهانی برای تصرف ملت‌ها و دشمنی با ملت‌ها، می‌شوند، اینها ناشکری می‌کنند البته خیر هم نمی‌بینند».

7️⃣‌کانادا ۶ فرد و ۴ نهاد دیگر ایرانی را تحریم کرد: خبرگزاری فارس، شورای نگهبان، مجلس خبرگان رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه. محمد کرمی فرمانده قرارگاه عملیاتی قدس در بلوچستان، صغری خدادادی رییس زندان قرچک، عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، سید مجید میراحمدی معاون وزیر کشور و عباس‌علی کدخدایی عضو مجمع تشخیص و شورای نگهبان.

7️⃣وزیر خارجه کانادا می‌گوید که وزیران خارجه زن جهان این هفته در یک جلسه مجازی شرکت می‌کنند تا در مورد اعتراضات جاری در ایران بحث و تبادل نظر کنند.

7️⃣امیدحسین آرامی، کشتی‌گیر تیم امید فرنگی ایران، جدیدترین قربانی سیاست جمهوری اسلامی مبنی بر عدم مبارزه با ورزشکاران اسراییلی است. او دیروز و در دوم رقابت‌های کشتی فرنگی قهرمانی زیر ۲۳ سال جهان در اسپانیا، مقابل حریفی از ترکیه تن به شکست مصلحتی داد تا در دور بعد به مصاف حریف اسرائیلی نرود.

7️⃣محمدرضا پناهی، برادر اسرا پناهی، اقدام به خودکشی کرد. در تماس تلفنی شبکه منوتو با بیمارستان امام خمینی اردبیل تایید شد که محمدرضا پناهی به دلیل «مسمومیت دارویی» در این بیمارستان بستری شده است.

7️⃣«نیما نکیسا» دروازه‌بان سابق فوتبال ایران با حضور در شبکه ورزش تلویزیون حکومتی ایران، معترضین به قتل «مهسا امینی» را تجزیه‌طلبانی خواند که سال‌هاست برای تجزیه ایران برنامه‌ریزی کرده‌اند.

7️⃣کارکنان کارگاه مرکزی مجتمع گازی پارس جنوبی در عسلویه به عنوان بزرگترین و یکی از مهمترین و واحدهای صنعت نفت که به «غول صنعت گاز ایران» معروف است امروز اعتصاب کردند.

7️⃣صدها تن از کارگران کارخانه «کیان تایر» از هفته گذشته اعتصاب کردند و از سوی قرارگاه سپاه پاسداران «اسلامشهر» و پلیس امنیت زیر فشار امنیتی برای پایان دادن به اعتصاب قرار دارند.

7️⃣کارگران کارخانه فولاد «غدیر» در نیریز فارس و کارگران در کارخانه لوله‌سازی ماهشهر نیز در روزهای گذشته به اعتصاب پیوستند.

7️⃣کارگران شرکت نیشکر هفت‌ تپه به رغم "پاداش ۷ میلیونی" و تهدیدهای امنیتی و تلاش برای تفرقه افکنی دست به تجمع گسترده زدند. آنها در پاسخ به پاداشی که به حساب شأن واریز شد گفتند «برای این پرداخت یکسال وقت داشتید.»

7️⃣الناز رکابی سنگنورد ایرانی پس از چند روز سکوت نوشت: سهوا پوشش بنده دچار مشکل شدو در حال حاضر طبق زمانبندی از قبل تعیین شده به همراه تیم، در حال بازگشت به ایران هستم.

7️⃣رئیس کمیته دستمزد کانون شوراهای اسلامی کار: اکنون خط فقر نسبی خانوارها در ایران به ۱۸ میلیون و ۲۹۰ هزار تومان رسیده است. بدنه جامعه کارگری ایران از منظر معیشت مانند بیماری است که با ۱۰ درصد قلبش زندگی می‌کند.

7️⃣دبیرکل فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران: با گذشت چند روز از آتش‌سوزی زندان اوین هنوز از سرنوشت چهار روزنامه‌نگار محبوس در این زندان، اطلاعی در دست نیست.

7️⃣حسین جزی، زندانی «۲۱ ساله» در آتش‌سوزی زندان اوین کشته شده است. قوه قضاییه ایران نام حسین جزی را به عنوان یکی از کشته‌شدگان در زندان اوین اعلام کرد.

7️⃣جمعی از فرزندان جنگ تحمیلی در واکنش به برخورد حکومت اعتراض خود را نشان دادند. آسیه باکری، آناهیتا شیرودی، حسین ثمری و آزاده بیطرف اعتراض خود را بیان کردند که با واکنش‌های بسیاری نیز روبرو شد.

7️⃣سید کاظم موسوی، نماینده اردبیل: اسرا پناهی اصلا دانش آموز نبوده. موضوع کشته شدنش از کل دروغ است و این فرد خودکشی کرده است. اصلا به جهنم که اسرا پناهی قرص خورده و مرده است.

7️⃣"فرانس۲۴ به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت آرژانتین از قطر درخواست کرد محسن رضایی، معاون ابراهیم رئیسی را که برای دیدار با امیر قطر به دوحه سفر کرده، بازداشت کند. رضایی به اتهام دست داشتن در بمب‌گذاری مرکز یهودیان در بوئنوس‌آیرس در سال ۱۳۷۳، از سوی دادستان ویژه آرژانتین تحت تعقیب است".

7️⃣آرزو ایزدی، ملی پوش تیم هاکی روی یخ ایران، در حمایت از اعتراضات مردمی، با انتشار پستی در صفحه خود، از تیم ملی هاکی ایران خداحافظی کرد.

7️⃣محسن محمودی، رییس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان تهران گفت: «هیچ مسئولی در هیچ جایگاهی حق عقب‌نشینی در حوزه حجاب را ندارد.» او با بیان این که هر مسئولی در حوزه حجاب و عفاف کوتاهی کند، خائن است، گفت «‌مگر ما مرده باشیم» که چنین اتفاقی رخ بدهد.

7️⃣صفحه اینستاگرام مژگان ایلانلو، امروز صبح با انتشار یک پست از بازداشت وی توسط نیروهای امنیتی و انتقال به دادسرای اوین خبر داد.

7️⃣در زمانی که زنان و دختران در ایران سرکوب می‌شوند، دو زن ایرانی‌تبار به دولت سوئد راه یافتند. رومینا پورمختاری ۲۶ ساله به عنوان وزیر محیط زیست معرفی شده که جوان‌ترین وزیر کابینه در تاریخ سوئد است. پریسا لیلی استراند ۳۹ ساله هم به عنوان وزیر فرهنگ انتخاب شده است.

7️⃣روزنامه دیلی تلگراف نوشت پس از استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی علیه اوکراین، فیفا با درخواست‌ برای حذف ایران از جام جهانی مواجه شد. کریس برایانت، نماینده پارلمان بریتانیا گفته هر کشوری که حمایت نظامی از تهاجم به اوکراین بکند باید از رقابت‌های ورزشی اخراج شود.

7️⃣‍مهران مدیری که مدتی قبل با انتشار ویدیویی خواستار عدم پخش «دورهمی» و هیچگونه تصویری از خود از صدا و سیما شده بود بعد از پاک کردن آن ویدیو امروز با انتشار ویدیوی تازه‌ای ضمن انتقاد از فضای مجازی مالک تمام آثارش را سازمان صدا و سیما دانست! به اعتقاد کاربران او نیز مجبور به اعتراف اجباری شده است.

7️⃣ده‌ها زن و دختر افغان در مقابل ساختمان دانشگاه کابل در اعتراض به «اخراج اجباری دانشجویان دختر از خوابگاه‌های دانشجویی» تجمع کردند.

7️⃣برخی منابع خبری ازینکه فردی شبیه وحید خزایی در مستند خبرگزاری میزان درباره آتش‌سوزی ‎زندان اوین است، صحبت کردند. به استناد آنها با توجه به تتوی گردنش که عبارت "پسر ایران" را شامل می‌شده و این که از همین عبارت "معروف" شده بود، صدا و لحنش و شواهد دیگه، احتمالا خود اوست!/ وحید خزایی که به چهره محبوب اعتراف‌گیری رسانه‌های حکومتی معروف است گفته زندان اوین در امن و امان بود.

7️⃣یک روز پس از فاجعه زندان اوین ۴ نفر دیگر از مجروحان زندان اوین که در بیمارستان بستری بودند، جان باختند و تعداد کشته شدگان به ۸ نفر رسید. که همه از بند جرایم مربوط به سرقت بوده اند. ۶ نفر همچنان در بیمارستان و تحت درمان و رسیدگی های پزشکی هستند.

7️⃣رضا حقیقت‌نژاد روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی در سن ۴۵ سالگی بر اثر ابتلا به بیماری سرطان در آلمان درگذشت. این روزنامه‌نگار در بیمارستان شاریته برلین بستری و تحت درمان بود.

7️⃣ پاسپورت رسول خادم هم به دلیل حمایت از اعتراضات مردمی ضبط شد.

7️⃣جواد رضایی مدیر دبیرستان شاهد ناحیه ۳ شیراز به دلیل حمایت از اعتراضات سراسری اخیر به دستور سیدعبدالصمد موسوی رئیس اداره آموزش و پرورش ناحیه ۳ شیراز از کار برکنار شد.

7️⃣«انانیموس» اطلاعات دوربین‌های مداربسته تهران را منتشر کرد. گروه هکری «انانیموس» می‌گوید اطلاعات و مشخصات فیزیکی و دیجیتال تمام دوربین های مداربسته تهران را هک و منتشر کرده است. گفته می‌شود مقامات امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی از اطلاعات این دوربین‌ا برای شناسایی و مقابله با معترضان استفاده می‌کنند.

7️⃣در ادامه روزهای پرالتهاب در اردبیل امروز در جریان خیزش سراسری علیه جمهوری اسلامی، لباس‌شخصی‌ها به تجمع دانشجویان پزشکی و پرستاری در بیمارستان «امام خمینی» این شهر حمله کردند.

7️⃣کیمیا قاسم‌زاده، عکاس ورزشی به دلیل ثبت تصویری از لحظه باز کردن اجباری مچ‌بند مشکی بازیکنان تیم فوتسال زنان پیکان تا اطلاع ثانوی از عکاسی محروم شد.

7️⃣احمد علیرضا بیگی، نماینده تبریز: آتش سوزی زندان اوین تا جاییکه می‌دانم مربوط به اعتراضاتی است که در بند ۲۰۹ زندان اوین صورت گرفته است. بیش از دو هفته است که درخواست کرده‌ایم امکان بازدید نمایندگان مجلس را از بازداشتگاه‌ها و زندانهایی که بازداشت شدگان حوادث اخیر نگهداری می‌شوند به دلیل صیانت از حقوق ملت فراهم کنند اما هنوز موفق نشده ایم.

7️⃣اتحادیه اروپا ۱۱ فرد و چهار نهاد جمهوری اسلامی را در ارتباط با کشته شدن مهسا امینی و سرکوب اعتراضات در ایران تحریم کرد. محمد رستمی چشمه گچی فرمانده پلیس امنیت اخلاقی نیروی انتظامی، حسین رحیمی فرمانده انتظامی تهران بزرگ، عباس عبدی فرمانده انتظامی دیواندره، احمد میرزایی رییس پلیس امنیت اخلاقی تهران بزرگ، عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی، محمدحسین سپهر فرمانده پیشین سپاه، علی صفری فرمانده انتظامی سقز، علیرضا ادیانی رییس سازمان عقیدتی سیاسی فراجا، علی آزادی فرمانده انتظامی کردستان، محمدزمان شالیکار فرمانده انتظامی بابل، سلمان حیدری فرمانده نیروی انتظامی بوکان، گشت ارشاد، سازمان بسیج مستضعفین، قرارگاه دفاع سایبری و فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، افراد و نهادهایی هستند که به خاطر نقش خود در نقض گسترده حقوق بشر تحریم شده اند.

7️⃣به دنبال انتصاب های فامیلی دولت چندی پیش تصویری از حکم انتصاب «زهرا سادات زهراییان» همسر مرتضی شاه‌میرزایی، معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی به‌عنوان سرپرست امور اداری و تشریفات در امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.

7️⃣دوستان الناز رکابی، زن سنگ‌نوردی که دیروز در مسابقات قهرمانی آسیا در کره جنوبی بدون حجاب شرکت کرد، از دیشب نتوانسته‌اند با او تماس بگیرند. اعضای تیم از صبح امروز به وقت محلی از هتل خارج شده‌اند. طبق برنامه قرار بود که تیم ایران روز چهارشنبه به کشور برگردد. یک منبع آگاه به بی‌بی‌سی گفته که گذرنامه و تلفن همراه خانم رکابی از او گرفته شده است.

7️⃣گذرنامه «همایون شجریان» بالاخره به او تحویل داده شد.

7️⃣نازیلا معروفیان، خبرنگار رویداد ۲۴، می‌گوید فشارهای امنیتی مانع از انتشار مصاحبه او با امجد امینی، پدر مهسا امینی شده است.

7️⃣محمود لیائی، معاون وزیر ارتباطات با اشاره به اختلال در اینترنت و فیلترینگ اینستاگرام خطاب به مردم و کسب‌وکارهای اینترنتی گفت: «خودتان از قبل باید به این فکر می‌بودید که احیانا اگر روزی اینستاگرام بسته شود چه اتفاقی می‌افتد؟ از ابتدا نباید از اینستاگرام استفاده می‌کردید.»

7️⃣مدیر یک شرکت تبلیغاتی درارتباط با دیوارنگاره پرحاشیه میدان ولیعصر تهران و تعویض آن، به تارنمای «خبرآنلاین» گفت: برای این سازه با حدود «هزار متر مربع» حدود «۵۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان» هزینه بنر و چاپ خواهد بود و حدود «۲۰ الی ۳۰ میلیون تومان» هم هزینه نصب این سازه است.

7️⃣یک خیابان در بروکسل و یک خیابان هم در پاریس به نام مهسا امینی نامگذاری شد.

7️⃣عضویت جشنواره فیلم کوتاه تهران در نهاد بین‌المللی «کنفرانس فیلم کوتاه» به دلیل حمایت از «سرکوب و کشتار» به تعلیق درآمد.

7️⃣مصطفی نیلی، وکیل دادگستری از انتقال شماری از زندانیان سیاسی و مالی اندرزگاه ۸ زندان اوین، به زندان رجایی شهر کرج خبر داد و گفت ۱۲ نفر از زندانیان بند هشت در بهداری اوین بستری هستند. زندانیان بند ۴ و بند زنان فقط گاز اشک آور خوردند و از بند ۷ که محل اصلی درگیری ها بوده است خبر دقیقی در دست نیست."

7️⃣یک منبع مطلع از زندان رجایی‌شهر خبر داد، حدود ۴۰ زندانی «از بندهای شش و هشت» زندان اوین، با «دست و پا و سر شکسته» به این زندان انتقال داده‌اند و «اکنون در بهداری زندان رجایی‌شهر» هستند. این زندانیان گفته‌اند که «دیشب پیش از آغاز» آتش‌سوزی، «بند را امنیتی کرده بودند» و سپس آنها را «به حد مرگ» زده‌اند. علاوه بر آتش‌سوزی در اوین، ضرب و جرح زندانیان به دستور رئیس اندرزگاه هشت اوین به نام «محمودی» انجام گرفته است. یاشار تبریزی، فعال مدنی زندانی، از جمله افرادی است که پایش شکسته است. رضا نوروزی، زندانی سیاسی پادشاهی‌خواه، به «بند قاتلان» زندان رجایی‌شهر انتقال داده شده و «جان او در خطر است.»

7️⃣خبرگزاری میزان مرکز رسانه قوه قضائیه: در پی درگیری دیشب اوین، ۴ نفر از زندانیان محکوم سرقت بر اثر استنشاق دود فوت و ۶۱ زندانی مجروح شدند. ۵۱ مجروح سرپایی درمان شدند. حال ۴ نفر وخیم گزارش شد. تعدادی از زندانیان جرایم خشن و خطرناک، قصد فرار از زندان را داشتند که با توجه به تمهیدات حفاظتی موفق به فرار نشدند.

7️⃣سپیده قلیان، زندانی اوین، به خانواده اش گفت: «آن قدر سروصداهای مهیب می‌آمد که بعضی برای نجات خود در را شکستند و خود را به محوطه هواخوری رساندند. ولی تک تیراندازها شلیک می‌کردند و گاز اشک آور می‌زدند. حشمت‌الله حیات‌الغیب، مدیرکل زندان‌های استان تهران «خودش را انداخت جلوی گارد که نریزند داخل و می‌گفت من مدیر کل سازمان زندان‌ها هستم ولی کو گوش شنوا... وقتی با مقاومت حیات‌الغیب مواجه شدند، گاز اشک‌آور و تیر هوایی می‌زدند.

7️⃣کمیسیون شورا و امور داخلی مجلس ایران در گزارش نهایی که در باره مرگ مهسا امینی در جلسه علنی امروز ارائه کرد، گفته هیچ‌گونه ضرب و شتم و برخورد فیزیکی و یا اصابت هر گونه ضربه‌ای در مورد مهسا امینی در محل پلیس امنیت عمومی صورت نگرفته است. در این گزارش همچنین گفته شده که خانواده مهسا امینی برغم تماس‌های مکرر نمایندگان، حاضر به حضور در کمیسون امور داخلی نشدند. 

7️⃣سناریوی ساختگی یک مرگ دیگر در رسانه‌های حکومتی: فوت نوجوان ارومیه ای به نام نیما شفیق دوست، ربطی به تجمعات اخیر در این شهر ندارد. نامبرده حدود ۳ هفته پیش به علت اینکه توسط سگ گاز گرفته شده به یکی از مراکز درمانی ارومیه مراجعه و سپس از ادامه درمان در بیمارستان خودداری کرده و در منزل تحت مداوا قرار می‌گیرد؛ که به علت شدت عفونت در نهایت فوت می‌کند.

7️⃣‌فرمانده یگان‌های ویژه فراجا: در ناآرامی‌های اخیر «زنان یگان ویژه» ۵ مرحله عملیات انجام دادند. یگان ویژه هیچ وقت از پوشش استفاده نمی‌کند. اصلا فلسفه یگان ویژه این است که ترس را در دل ناامن‌کنندگان بیندازد. چند تبعه خارجی را نیز در حوادث اخیر دستگیر کردیم.

7️⃣مریم بوبانی، هنرپیشه پیشکسوت سینمای ایران در اینستاگرامش خبر از ممنوع‌الخروجی‌اش داد.

7️⃣رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی: حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد سفرهای گردشگران خارجی به ایران لغو شده و سفرهای خروجی ایرانی‌ها هم حدود ۵۰ تا ۶۰ ریزش داشته است.

7️⃣الناز رکابی، سنگ نورد ایرانی در فینال مسابقات سنگ نوردی قهرمانی آسیا در کره جنوبی، بدون حجاب حاضر شد و مقام چهارم آسیا را کسب کرد. او که به عنوان نماینده ایران در این مسابقات شرکت کرده بود، واکنش بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی را بدنبال داشته و از آن استقبال کرده اند.

7️⃣روزنامه اسرائیلی جروزالم پست به نقل از منابع آگاه گزارش داد که نیروهای حزب‌الله لبنان و حشدالشعبی عراق در سرکوب اعتراضات ایران حضور دارند و مردان لباس شخصی عربی‌زبان در حال ضرب و شتم تظاهرکنندگان در شهرهای مختلف از جمله تهران دیده شده‌اند.

7️⃣در حالی که جمهوری اسلامی ارسال هرگونه تسلیحات به روسیه برای به کارگیری در جنگ اوکراین را تکذیب می‌کند، واشینگتن پست گزارش داد که ایران در حال آمادگی برای افزایش ارسال مخفیانه تسلیحات سنگین خود به مسکو از جمله موشک‌های زمین به زمین است.

7️⃣بر اساس گزارش دریافتی هرانا، ساعتی پیش تیمی از صدا و سیما برای فیلمبرداری از قسمت های نسبتا سالمتر اندرزگاه ۴ اوین راهی این محل شد اما با اعتراض زندانیان و بالاگرفتن تنش ناچارا محل را ترک کرد. گفته می شود تیم اعزامی نهایتا از بند قرنطینه زندان که در ابتدای زندان و بدور از محل درگیری های شب گذشته است فیلمبرداری کرده است.

7️⃣از ساعت حدود ۲۰:۰۰ امروز (۲۴ مهر) دسترسی به تقریبا تمام VPNها غیرممکن شده است. این اتفاق درست در روزی رخ می‌دهد که وزارت ارتباطات تاکید کرده بود تمام محدودیت‌های اینترنت به جز دو اپلیکیشن (واتس‌اپ و اینستاگرام) برداشته شده‌ است.

7️⃣مولوی عبدالحمید،‌ امام‌جمعه اهل سنت زاهدان با اشاره به کشتار «جمعه خونین» و خیزش سراسری مردم علیه جمهوری اسلامی گفت: «کسانی که تنها اقتصاد را مطرح می‌کنند، سخت در اشتباه‌اند. مردم آزادی و احترام می‌خواهند. این مردم غلام نان و پول نیستند، بلکه عزت و آزادی خود را طلب می‌کنند.»

7️⃣خبرگزاری فارس: عموی اسرا پناهی، دختری که شبکه‌های معاند مدعی فوت او در مدرسه اردبیل بودند، گفت: بیماری قبلی برادر زاده‌ام بعد از مرگ پدرش تشدید شد. ۳ شب پیش در خواب حالش بد شد و در بیمارستان فوت کرد. چرا باید رسانه‌های بیگانه با آبروی ما بازی کنند؟!

7️⃣روزنامه هم‌میهن در گزارشی که آخرین وضعیت دانش آموزان بازداشتی را بررسی کرده، از قول مدیر و معاون یک مدرسه در تهران که به دلایل امنیتی نام آنها را نیاورده نوشته به آنها دستور داده شده که «دانش‌آموزان را با فاصله و یکی‌یکی از مدرسه خارج کنند تا جمع نشوند.»

7️⃣پدر حسین رونقی: طی تماس ناشناس مطلع شدیم فرزندم در زندان زیر شکنجه و بازجویی قرار گرفته و علاوه بر اینکه قبلا پاهایش را شکسته‌اند و تحت شکنجه و ضرب و شتم شدید قرار گرفته امروز صبح زیر شکنجه و بازجویی نیز استفراغ خونی کرده است و وضعیت جسمی بسیار بدی دارد.

7️⃣خبرگزاری دولتی عربستان سعودی اعلام کرد که عربستان سعودی ۴۰۰ میلیون دلار کمک بشردوستانه به اوکراین ارائه خواهد کرد.

7️⃣الهام حسینی، وزنه‌بردار ایرانی پس از کسب «سه مدال طلا» در مسابقات «قهرمانی زنان آسیا» در واکنش به اعتراضات سراسری هفته‌های اخیر، طی استوری اینستاگرامی نوشت: من هم مثل همه شما عزیزان بابت اتفاقاتی که این چند وقته در کشورم رخ داده «ناراحت هستم» و «جای خوشحالی برای این مدال ندارم.»

7️⃣ایرنا: در پی آشوبگری و درگیری شامگاه شنبه (۲۳ مهرماه) در زندان اوین تهران که توسط عده‌ای از زندانیان بند اراذل و سارقین در این زندان رخ داد و منجر به آتش زدن انبار البسه در کارگاه خیاطی زندان شد، با ورود نیروی‌های انتظامات زندان و نیروهای آتش نشانی حریق اطفا شد. این حادثه تاکنون هیچ فوتی نداشته و آمار مصدومان نیز تاکنون هشت نفر است.»

7️⃣آتنا دائمی: ادعای مقام‌های حکومتی در مورد آتش‌سوزی در کارگاه خیاطی دروغ محض است. دیروز از زندان اوین بهم خبر دادند که سه تن از زندانیان به رجایی شهر منتقل شدند و یگان ویژه در بند ۷ مستقر شده و حیدر حیدر میگویند تا زندانیان را تحریک کنند و تعدادی از زندانیان سیاسی و عمومی هم با شعار پاسخ داده اند.

7️⃣در پی حوادث رخ داده در زندان اوين و ایجاد درگیری در اطراف زندان، خانواده زندانیان، دانشجویان بهشتی با تجمع در محوطه خوابگاه و سر دادن شعارهای اعتراضی از زندانیان حمایت کردند. دانشجویان دختر در حال سردادن شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنه‌ای» هستند. مأموران امنیتی به معترضان گاز اشک آور زدند. دامنه اعتراضات تا محله سعادت آباد ادامه پیدا کرد.

7️⃣سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: گزارش‌ها از زندان اوین را به صورت اضطراری پیگیری می‌کنیم و با سوییس به عنوان حافظ منافع خود در تماسیم. ایران به طور کامل مسئول ایمنی شهروندان ما است که به غلط بازداشت شده‌اند و آنها باید فورا آزاد شوند.

7️⃣یاسر رفسنجانی، برادر مهدی هاشمی که دوره حبسش را گفته شده در بند هفت زندان اوین طی می‌کند، شنبه شب و ساعتی پس از وقایع زندان اوین، در شبکه اجتماعی «کلاب‌هاوس» گفت که مهدی هاشمی قرار بوده روز جمعه بعد از پایان مرخصی به زندان برگردد ولی «به او گفتند فعلا نیا».

7️⃣پیج ۱۵۰۰تصویر ویدیویی از شماری از شهروندان نزدیک اوین منتشر کرده است که در توضیح آن نوشته حدود ساعت ۱ بامداد ۲۴ مهرماه است. ‌معترضان در این ویدیو شعار مرگ بر دیکتاتور می‌دهند./ ویدیویی که از منطقه سعادت‌‌آباد منتهی به اوین گرفته شده است، خیابان پر شده از سنگ و چندین آتش. یکی از معترضان فریاد می‌زند سنگ بردارید. به نظر می‌رسد معترضان با سنگ در مقابل نیروهای امنیتی از خود دفاع کرده‌اند. گزارش‌هایی از حضور نیروهای امنیتی در منطقه منتشر شده بود.

7️⃣اهالی شهرستان لالی در استان خوزستان در تجمع شامگاه شنبه ۲۳ مهرماه در نزدیکی یک مقر سپاه پاسداران حضور یافتند و علاوه بر شعار دادن چند حلقه لاستیک آتش زدند.

7️⃣عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از شکایت فرماندهی انتظامی از چهار نماینده مجلس به دلیل اتخاذ مواضعشان درباره فوت "مهسا امینی" و "گشت ارشاد" خبر داد. مسعود پزشکیان نماینده تبریز، جلیل رحیمی نماینده تربت جام و تایباد، معین الدین سعیدی نماینده چابهار و مهدی فرشادان نماینده سنندج، اسامی چهار نماینده ای است که حسین اشتری با ارسال نامه ای به مجلس، از آنها اعلام شکایت کرده است.

7️⃣عزیز ویسی هنرمند اهل جوانرود بازداشت شد.

7️⃣بر اساس تصاویر منتشر شده از یزد در ۲۳ مهر، معترضان به خیابان آمده‌اند و گزارش‌ها از شلیک به سمت معترضان منتشر شده است.